Gereksinimler
phpMyAdmin, MySQL ve MariaDB veritabanlarını yönetmek için kullanılan açık kaynaklı bir araçtır. phpMyAdmin kullanmak için bazı ön koşullar bulunur. Kullanıcıların, web sunucusu (Apache, Nginx vb.), PHP ve MySQL veya MariaDB kurulumu yapmış olmaları gerekmektedir. Ayrıca, phpMyAdmin’ın çalışabilmesi için belirli bir PHP sürümüne ihtiyaç vardır. Güncel phpMyAdmin sürümü için önerilen PHP sürümü genellikle 7.2 veya üstüdür. Sunucuda gerekli yazılım bileşenlerinin kurulu olduğundan emin olunmalıdır.
phpMyAdmin İndirme
phpMyAdmin indirmenin en basit ve hızlı yolu resmi web sitesidir. phpMyAdmin’ın en güncel sürümü ve eski sürümleri de dahil olmak üzere çeşitli versiyonlar, phpMyAdmin’ın resmi web sitesi olan https://www.phpmyadmin.net/ adresinde bulunmaktadır. İlgili sayfaya gidildikten sonra, genellikle ana sayfada “Download” (İndirme) sekmesine tıklamak yeterlidir. Burada, mevcut phpMyAdmin sürümlerinin listesi görüntülenir.
Kullanıcılar, güncel sürüme veya istediği eski bir sürüme tıklayarak indirilebilir. Her sürüm, ZIP veya TAR.GZ formatında sunulmaktadır. ZIP dosyası Windows kullanıcıları için daha uygunken, TAR.GZ dosyası genellikle Linux kullanıcıları tarafından tercih edilmektedir. İlgili dosya seçilip indirilmelidir.
Dosyanın Çıkartılması
İndirme işlemi tamamlandıktan sonra, indirilmiş olan dosyanın çıkartılması gerekmektedir. ZIP veya TAR.GZ dosyası, uygun bir dosya yöneticisi veya komut satırı aracılığıyla çıkarılabilir. Örneğin, Windows kullanıcıları dosyayı sağ tıklayıp “Buraya çıkar” seçeneği ile dosyayı çıkartabilir. Linux veya MacOS kullanıcıları için ise, terminalde aşağıdaki komutlar kullanılabilir:
ZIP dosyası için:
“`
unzip phpMyAdmin-x.y.z-all-languages.zip
“`
TAR.GZ dosyası için:
“`
tar -xzvf phpMyAdmin-x.y.z-all-languages.tar.gz
“`
Burada “x.y.z” kısmı ilgili phpMyAdmin sürüm numarasını temsil etmektedir.
phpMyAdmin Dosyalarının Yüklenmesi
Dosyalar çıkartıldıktan sonra, phpMyAdmin dizini web sunucusunun kök dizinine veya istenilen bir alt dizine taşınmalıdır. Örneğin, Apache web sunucusu için genellikle /var/www/html/ dizinine aktarılmaktadır. Aşağıdaki komut terminalde kullanılabilir:
“`
sudo mv phpMyAdmin-x.y.z-all-languages /var/www/html/phpmyadmin
“`
Dizinin taşınmasının ardından, web sunucusun erişim sağlanabilmesi için dizin izinleri kontrol edilmelidir. İzinlerin doğru bir şekilde ayarlandığından emin olunmalıdır.
Yapılandırma Dosyasının Oluşturulması
phpMyAdmin kurulumu için bir yapılandırma dosyası oluşturmak gereklidir. Çıkarılan dizinde “config.sample.inc.php” adlı bir dosya bulunmaktadır. Bu dosya, phpMyAdmin’in yapılandırma ayarlarının temellerini içerir. Bu dosya, kullanıcı tarafından kopyalanarak yeniden adlandırılmalıdır:
“`
cp config.sample.inc.php config.inc.php
“`
Oluşturulan “config.inc.php” dosyası, phpMyAdmin’in doğru çalışması için gerekli ayarların yapılabileceği bir dosyadır. Dosya içerisinde, ‘blowfish’ anahtarı ve MySQL sunucu bağlantı bilgileri gibi alanlar doldurulmalıdır. Kullanıcı, ‘blowfish’ anahtarını rastgele bir dize ile değiştirmelidir.
Web Tarayıcısı ile Erişim
phpMyAdmin yapılandırmasını tamamladıktan sonra, web tarayıcısı üzerinden phpMyAdmin arayüzüne erişim sağlanmalıdır. Tarayıcıda phpMyAdmin dizinine gitmek için aşağıdaki URL kullanılabilir:
“`
http://localhost/phpmyadmin
“`
Eğer bir alt dizine kurulum yapıldıysa, dizinin ismi URL’de uygun şekilde değiştirilmelidir. Web sunucu ayarlarına ve ağ yapılandırmasına bağlı olarak kullanıcı adı ve şifreyle giriş yapmak gerekecektir.
Güvenlik Ayarları
phpMyAdmin kurulumunun tamamlanmasının ardından güvenlik önlemlerinin alınması önerilmektedir. Varsayılan ayarlarla bırakılan phpMyAdmin, kötü niyetli kullanıcılar için hedef olmaktadır. Sunucu güvenliği açısından aşağıdaki noktalar dikkate alınmalıdır:
– phpMyAdmin dizini, kullanıcılar tarafından erişim engellenmelidir.
– Gereksiz fonksiyonlar devre dışı bırakılmalıdır.
– Güçlü parolalar kullanılmalı ve brute-force saldırılarına karşı ek güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Destek ve Dokümantasyon
phpMyAdmin ile ilgili daha fazla bilgi ve destek için resmi dokümantasyon kaynakları kullanılabilir. phpMyAdmin’ın gelişmesine katkıda bulunmak veya hata bildiriminde bulunmak için topluluk forumları ve Github sayfası aktif olarak kullanılabilmektedir.
phpMyAdmin kurulumu ve kullanımı ile ilgili detaylı bilgi ve güncellemeler resmi web sitesinden takip edilebilir. Kullanıcılar, ihtiyaç duydukları bilgilere burada ulaşabilirler.
