Giriş
Composer, PHP projeleri için bağımlılık yönetim aracı olarak kullanılan popüler bir sistemdir. Geliştiricilerin projelerinde ihtiyaç duydukları kütüphaneleri kolayca yönetmelerini sağlar. Composer, projenin gereksinimlerini tanımlayan bir dosya (composer.json) aracılığıyla çalışır ve bunları otomatik olarak indirip günceller. PHP 7.4 ile uyumlu bir ortamda Composer kullanmak, projelerin sürdürülebilirliğini artırır ve gerekli paketlerin uygun bir şekilde yönetilmesine olanak tanır.
Gereksinimler
Composer kurulumu için bazı temel gereksinimlerin karşılanması gerekmektedir. Öncelikle, sistemde PHP 7.4 veya daha üst bir sürümün yüklü olması şarttır. Bunun yanı sıra, PHP’nin bazı uzantılarının kurulu olması önerilir. Bu uzantılar arasında OpenSSL, mbstring, JSON ve ctype bulunmaktadır. Geliştirme ortamına göre komut satırı aracı olarak kullanılabilen PHP’nin yüklü olması da önemlidir.
Composer’ın İndirilmesi
Composer’ın en son sürümünü indirmek için terminal veya komut istemcisi kullanılabilir. İlgili PHP yüklemesinin bulunduğu dizinde aşağıdaki komut çalıştırılmalıdır:
“`bash
curl -sS https://getcomposer.org/installer | php
“`
Bu komut, Composer’ın kurulum betiğini indirip çalıştırır. Betik başarılı bir şekilde çalıştırıldığında, “composer.phar” adında bir dosya oluşturur. Bu dosya, Composer komutlarının kullanılabilmesi için gerekli olan ana dosyadır.
Composer’ın Kullanıma Hazır Hale Getirilmesi
Eğer Composer’ın global olarak kullanılabilir olmasını istiyorsanız, “composer.phar” dosyasını sistem PATH’ine eklemek gerekmektedir. Bu işlem için aşağıdaki adımlar izlenebilir:
1. “composer.phar” dosyasını “/usr/local/bin/composer” şeklinde taşıma işlemi yapılabilir.
“`bash
mv composer.phar /usr/local/bin/composer
“`
2. Daha sonra dosyaya çalıştırılabilirlik izni vermek için;
“`bash
chmod +x /usr/local/bin/composer
“`
Bu adımlardan sonra, terminalde “composer” komutu kullanılarak Composer’ın kurulu olup olmadığı kontrol edilebilir. Eğer kurulum başarılı bir şekilde gerçekleştirildiyse, Composer sürümü görüntülenir.
Projelerde Composer Kullanımı
Composer ile proje bağımlılıkları yönetilirken, öncelikle bir projeye özgü composer.json dosyasının oluşturulması gerekmektedir. Bu dosya, projenin adı, versiyonu ve ihtiyaç duyulan kütüphaneler hakkında bilgi içerir. Aşağıda, yeni bir PHP projesi oluşturmak için izlenecek adımlar sıralanmıştır:
1. Proje dizinine gidin veya yeni bir dizin oluşturun.
“`bash
mkdir my-php-project
cd my-php-project
“`
2. Bir composer.json dosyası oluşturmak için aşağıdaki komut çalıştırılabilir:
“`bash
composer init
“`
Bu komut, projenin metadatasını (proje adı, açıklama, yazar, lisans vb.) tanımlamak için etkileşimli bir kılavuz sağlar. Kılavuzu takip ederek gerekli bilgileri girmek mümkündür.
3. Bağımlılıkları eklemek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`bash
composer require vendor/package
“`
Bu komut, belirtilen bağımlılığın en son sürümünü indirip projenin composer.json dosyasına ekler. “vendor/package” kısmı, kullanılmak istenen paketlerin adı yerine konmalıdır.
Bağımlılıkların Güncellenmesi ve Yönetimi
Composer, projenin bağımlılıklarını kolayca güncelleyebilmenizi sağlar. Projedeki bağımlılıkların güncellenmesi için aşağıdaki komut kullanılır:
“`bash
composer update
“`
Bu komut, composer.json dosyasındaki bağımlılıkları kontrol eder ve bulunan en son sürümleri indirerek güncellemeleri gerçekleştirir. Güncellemelerin ardından composer.lock dosyası oluşturulur; bu dosya, projenin spesifik bağımlılık sürümlerini saklar.
Composer İle Otomatik Yükleme
Composer, proje klasöründe bulunan kütüphanelerin otomatik olarak yüklenmesine olanak tanır. Otomatik yükleme için, proje dizininde composer.json dosyasına aşağıdaki satırı eklemek gerekir:
“`json
“autoload”: {
“psr-4”: {
“App\\”: “src/”
}
}
“`
Burada “App” ad alanı, projenin kök dizininden başlayarak yüklenmesi gereken sınıf dosyalarının bulunduğu dizini belirtir. Bu ayarın ardından, composer ile otomatik yükleme dosyası oluşturmak için aşağıdaki komut çalıştırılmalıdır:
“`bash
composer dump-autoload
“`
Bu işlem, projenin yeni sınıf dosyalarını otomatik olarak yüklenebilir hale getirir.
Sonuç
Composer, PHP projeleri için bağımlılık yönetimini kolaylaştıran etkili bir araçtır. PHP 7.4 ile uyumlu bir geliştirme ortamında Composer ile kurulum, bağımlılıkların detaylı yönetimi ve proje yönetimi süreçlerini büyük ölçüde basit hale getirir. İlgili kütüphanelerin otomatik olarak indirilmesi, güncellenmesi ve yönetilmesi, yazılım geliştirme süreçlerinde önemli zaman ve kaynak tasarrufu sağlar. Ayrıca, projenin sürdürülebilirliğini artırır ve geliştirici deneyimini olumlu yönde etkiler. PHP projelerinde Composer kullanmak, modern yazılım geliştirme pratiklerinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.
