Veritabanı Yönetimi Nedir?
Veritabanı yönetimi, verilerin depolanması, düzenlenmesi ve erişimi ile ilgili süreçlerin tümünü kapsayan bir disiplindir. Veritabanı yönetim sistemleri (DBMS), veri tabanlarını oluşturmak, güncellemek, silmek ve sorgulamak için gerekli araçları sunar. Rocky Linux 9, birçok veritabanı yönetim sistemi ile uyumlu bir işletim sistemidir ve MySQL ile PostgreSQL gibi popüler veritabanı sistemlerini destekler.
Rocky Linux 9’da MySQL Kurulumu
MySQL, en yaygın kullanılan veritabanı yönetim sistemlerinden biridir. Rocky Linux 9 üzerinde MySQL kurmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
1. Gerekli Depoları Eklemek: MySQL’in en son sürümünü kurmak için gerekli olan depoları eklemek gerekir. Aşağıdaki komut, MySQL’nin resmi deposunu ekler.
“`bash
sudo dnf localinstall https://dev.mysql.com/get/mysql80-community-release-el9-1.noarch.rpm
“`
2. MySQL Kurulumunu Gerçekleştirmek: Depo eklendikten sonra, MySQL’in kurulumunu gerçekleştirmek için aşağıdaki komut kullanılmalıdır.
“`bash
sudo dnf install mysql-server
“`
3. MySQL Servisini Başlatmak: MySQL servisi kurulduktan sonra başlatılmalıdır.
“`bash
sudo systemctl start mysqld
“`
4. MySQL Servisini Otomatik Başlatma: Sistemi her başlattığınızda MySQL servisinin otomatik olarak başlamasını sağlamak için aşağıdaki komutu uygulamak gerekir.
“`bash
sudo systemctl enable mysqld
“`
5. Güvenlik Ayarları: MySQL yüklemesi tamamlandığında, varsayılan güvenlik ayarlarını yapılandırmak için aşağıdaki komut kullanılabilir.
“`bash
sudo mysql_secure_installation
“`
Bu komut sayesinde root şifresi belirlenir ve sistemin güvenliğini artırmak için bazı ek ayarlar yapılır.
MySQL Client ile Veritabanı Yönetimi
MySQL client, MySQL veritabanları ile etkileşimde bulunmak için kullanılan bir komut satırı aracıdır. Aşağıdaki adımlar ile MySQL client üzerinden veritabanı yönetimi gerçekleştirilebilir:
1. MySQL’e Bağlanmak: MySQL client ile veritabanına bağlanmak için terminal üzerinden aşağıdaki komut kullanılmalıdır.
“`bash
mysql -u root -p
“`
Bu komut çalıştırıldığında root kullanıcı için şifre istenir.
2. Veritabanı Oluşturmak: Yeni bir veritabanı oluşturmak için aşağıdaki SQL komutu kullanılabilir:
“`sql
CREATE DATABASE veritabani_adi;
“`
3. Veritabanına Bağlanmak: Olusturulan veritabanına geçmek için aşağıdaki komut kullanılmalıdır:
“`sql
USE veritabani_adi;
“`
4. Tablo Oluşturmak: Bir tablo oluşturmak için aşağıdaki SQL komutu örnek olarak verilebilir:
“`sql
CREATE TABLE tablo_adi (
id INT AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY,
isim VARCHAR(255) NOT NULL
);
“`
5. Veri Ekleme: Tabloya veri eklemek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`sql
INSERT INTO tablo_adi (isim) VALUES (‘örnek veri’);
“`
6. Veri Sorgulama: Tablo içerisindeki verileri sorgulamak için şu komut kullanılmalıdır:
“`sql
SELECT FROM tablo_adi;
“`
7. Veri Güncelleme: Mevcut verileri güncellemek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`sql
UPDATE tablo_adi SET isim=’yeni veri’ WHERE id=1;
“`
8. Veri Silme: Tablo içerisindeki bir veriyi silmek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`sql
DELETE FROM tablo_adi WHERE id=1;
“`
PostgreSQL Kurulumu ve Yönetimi
PostgreSQL, başka bir popüler açık kaynak veritabanı yönetim sistemidir. Rocky Linux 9 üzerinde PostgreSQL’ü kurmak ve yönetmek için aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
1. PostgreSQL’in Kurulumu: PostgreSQL’i kurmak için terminalden aşağıdaki komut çalıştırılmalıdır.
“`bash
sudo dnf install postgresql postgresql-server postgresql-contrib
“`
2. PostgreSQL Veritabanı Servisini Başlatmak: Kurulum tamamlandıktan sonra, PostgreSQL servisini başlatmak gerekir.
“`bash
sudo postgresql-setup –initdb
sudo systemctl start postgresql
sudo systemctl enable postgresql
“`
3. PostgreSQL’e Bağlanma: PostgreSQL’e komut satırından bağlanmak için “postgres” kullanıcısına geçiş yapılmalıdır.
“`bash
sudo -i -u postgres
psql
“`
PostgreSQL ile Veritabanı Yönetimi
PostgreSQL ile veritabanı yönetimi yaparken kullanılacak temel komutlar şunlardır:
1. Veritabanı Oluşturma: Yeni bir veritabanı oluşturmak için şu komut kullanılmalıdır:
“`sql
CREATE DATABASE veritabani_adi;
“`
2. Veritabanına Bağlanma: Oluşturulan veritabanına bağlanmak için şu komut kullanılmalıdır:
“`sql
\c veritabani_adi
“`
3. Tablo Oluşturma: Tablo oluşturmak için şu komut kullanılmalıdır:
“`sql
CREATE TABLE tablo_adi (
id SERIAL PRIMARY KEY,
isim VARCHAR(255) NOT NULL
);
“`
4. Veri Ekleme: Tabloya veri eklemek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`sql
INSERT INTO tablo_adi (isim) VALUES (‘örnek veri’);
“`
5. Veri Sorgulama: Tablo içindeki verileri sorgulamak için şu komut kullanılmalıdır:
“`sql
SELECT FROM tablo_adi;
“`
6. Veri Güncelleme: Veriyi güncellemek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`sql
UPDATE tablo_adi SET isim=’yeni veri’ WHERE id=1;
“`
7. Veri Silme: Tablo içerisinden veri silmek için aşağıdaki komut kullanılmalıdır:
“`sql
DELETE FROM tablo_adi WHERE id=1;
“`
Yönetim Araçları ve Yedekleme
Veritabanı yönetiminde, yedekleme önemli bir süreçtir. MySQL ve PostgreSQL için yedekleme komutları şu şekildedir:
– MySQL Yedekleme: MySQL veritabanlarının yedeklenmesi için `mysqldump` aracı kullanılabilir.
“`bash
mysqldump -u root -p veritabani_adi > yedek.sql
“`
– PostgreSQL Yedekleme: PostgreSQL için ise `pg_dump` aracı kullanılabilir.
“`bash
pg_dump veritabani_adi > yedek.sql
“`
Bu komutlar ile veritabanları kolayca yedeklenebilir ve geri yüklenebilir. Bu tür yönetim araçları veritabanı yöneticileri için önemli kolaylıklar sağlar. Kullanılan arayüzler ve komutlar, veritabanı yönetimini etkin bir şekilde gerçekleştirmek için gereklidir.
