Dosya Transferi Nedir?
Dosya transferi, bir bilgisayar sisteminden başka bir sisteme veri gönderme işlemi olarak tanımlanabilir. Bu işlem, sistemler arasında dosyaların paylaşılmasını ve taşınmasını sağlar. Rocky Linux 9 gibi modern işletim sistemleri, bu tür işlemleri gerçekleştirmek için çeşitli araçlar sunmaktadır. SCP (Secure Copy Protocol), RSYNC ve SFTP (Secure File Transfer Protocol) bu araçlar arasında en yaygın olanlarıdır. Her birinin kendine has özellikleri ve kullanım senaryoları vardır.
SCP (Secure Copy Protocol)
SCP, güvenli bir şekilde dosya kopyalamak için kullanılan bir protokoldür. SSH (Secure Shell) protokolü üzerine inşa edilmiştir, bu nedenle veri transferi sırasında güvenlik şifreleme ile sağlanır. SCP kullanarak bir dosyayı yerel bir sistemden uzak bir sistemine veya tam tersine aktarmak mümkündür.
SCP kullanımı için komut satırına erişim gereklidir. Temel bir kullanım örneği aşağıdaki gibidir:
“`
scp /yerel/dosya.txt kullanıcı@uzak-sunucu:/uzak/dizin/
“`
Bu komut, yerel makinedeki “dosya.txt” dosyasını “uzak-sunucu” adındaki sunucunun belirtilen dizinine kopyalar. Kullanıcı adı genellikle sunucuya erişim sağlamak için gereklidir. Eğer uzak sunucuya bağlanırken bir şifre istenirse, ilgili şifre girilmelidir.
SCP ile bir dizini kopyalamak için `-r` (recursive) seçeneği kullanılmalıdır:
“`
scp -r /yerel/dizin kullanıcı@uzak-sunucu:/uzak/
“`
Bu komut, belirli bir dizindeki tüm içeriği (alt dizinler dahil) uzak sunucuya aktarır.
RSYNC
RSYNC, dosya ve dizinleri senkronize etmek için kullanılabilen güçlü bir araçtır. Hem yerel hem de uzak sistemler arasında dosya transferi gerçekleştirilebilir. RSYNC özellikle büyük dosyalarla çalışırken, yalnızca değişen veya yeni eklenen verileri kopyalayarak zaman ve bant genişliğinden tasarruf sağlamasıyla bilinir.
RSYNC kullanımı da komut satırı üzerinden gerçekleştirilir. Temel bir kullanım örneği aşağıdaki gibidir:
“`
rsync -avz /yerel/dizin/ kullanıcı@uzak-sunucu:/uzak/dizin/
“`
Burada `-a` (archive) seçeneği dosyaların tüm özelliklerini (izinler, zaman damgaları vb.) koruyarak kopyalama işlemi yapar, `-v` (verbose) seçeneği işlem sırasında detaylı bilgi verirken, `-z` (compress) seçeneği veri aktarımını sıkıştırarak hızlandırır.
Eğer veri transferi sırasında SSH üzerinden güvenliği sağlamak istenirse şu şekilde bir komut kullanılabilir:
“`
rsync -avz -e ssh /yerel/dizin/ kullanıcı@uzak-sunucu:/uzak/dizin/
“`
RSYNC, yalnızca yerel ile uzak sistem arasındaki dizinleri senkronize etmekle kalmaz, aynı zamanda iki uzak sistem arasında da etkileşimi sağlamak mümkündür.
SFTP (Secure File Transfer Protocol)
SFTP, dosya aktarımı için güvenli bir protokol olup, SSH üzerine inşa edilmiştir. SFTP, kullanıcıların bir sunucuya bağlanarak dosya yükleyip indirmelerini sağlar. SCP ile karşılaştırıldığında, SFTP daha fazla kontrol ve daha iyi bir kullanıcı arayüzü sunar.
SFTP komut satırı ile kullanılabilir. Öncelikle sunucuya bağlanmak için şu komut kullanılır:
“`
sftp kullanıcı@uzak-sunucu
“`
Bağlantı sağlandıktan sonra, SFTP komut satırında çeşitli komutlar kullanılabilir. Temel komutlar arasında `put` (dosya yüklemek için) ve `get` (dosya indirmek için) yer alır. Örnek kullanım şu şekildedir:
“`
put /yerel/dosya.txt /uzak/dizin/
“`
Bu komut, yerel sistemdeki “dosya.txt” dosyasını uzak sunucudaki belirtilen dizine yükler.
Uzak sunucudan dosya indirmek içinse:
“`
get /uzak/dizin/dosya.txt /yerel/dizin/
“`
Bu komut, belirtilen uzak dosyayı yerel dizine indirir.
Hangi Araç Hangi Senaryoda Kullanılmalıdır?
SCP genellikle hızlı ve basit dosya transferleri için tercih edilirken, RSYNC daha karmaşık ve büyük veri setleri ile çalışmak için ideal bir seçenektir. Özellikle sık sık veri senkronizasyonu gereken durumlarda RSYNC kullanımı önerilmektedir. SFTP ise daha kullanıcı dostu bir deneyim sunarak dosya yönetimini kolaylaştırır. Kullanım alanına göre en uygun aracın seçilmesi önemli bir karar noktasıdır. İhtiyaca göre her üç araç da dosya transferi operasyonları için etkili bir şekilde kullanılabilir.
