Docker volume yedeği (volume backup) nasıl alınır?

Docker, uygulama bileşenlerini izolasyon altında çalıştırmak için konteyner tabanlı bir mimari sağlar. Uygulamaların veri saklama ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Docker, veri hacimleri (volumes) kullanır. Docker volume’leri, konteynerler arasında veri paylaşımını ve kalıcılığını sağlamak için ideal bir yoldur. Uygulamaların kesintisiz çalışması ve veri kaybının önlenmesi için Docker volume yedeği almak önemli bir işlem olarak öne çıkar. Aşağıda Docker volume yedeğinin nasıl alınacağına dair detaylı bilgiler sunulmaktadır.

Docker Volume Nedir?

Docker volume, konteynerlerin veri depolama yapısıdır. Volumeler, konteynerin yaşam döngüsünden bağımsız olarak yaşamaya devam eder ve veri sürekliliği sağlar. Bu sayede bir konteyner silindiğinde dahi, veriler korunur. Volume’ler genellikle veritabanları, günlük dosyaları ve diğer kalıcı veri ihtiyaçları için kullanılır.

Docker Volume Yedeği Alma Yöntemleri

Docker volume yedeği almak için birkaç farklı yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler arasında kök konteyner kullanımı, `docker cp` komutu ve tar aracıyla yedeklemeler yer alır.

Kök Konteyner Kullanımı

Kök konteyner yöntemi, bir yedekleme konteyneri oluşturmak esasına dayanır. Öncelikle, yedeklenmek istenen volumu içeren bir konteynerin çalışıyor olması gerekmektedir. Yedekleme işlemi için aşağıdaki adımlar izlenebilir:

1. Yedekleme amacıyla geçici bir konteyner oluşturulmalıdır. Örneğin:
“`
docker run –rm -v :/volume -v $(pwd):/backup alpine tar cvf /backup/backup.tar /volume
“`
Bu komut, belirlenen volume’u `backup.tar` adında bir arşiv dosyasına yedekler. `` kısmı yedeklenmek istenen volume’un adı ile değiştirilmelidir.

2. İlgili komut çalıştırıldığında, yedekleme işlemi tamamlandıktan sonra geçici konteyner otomatik olarak silinir.

`docker cp` Komutu ile Yedekleme

`docker cp` komutu, bir Docker konteynerinden veya konteynere dosya ve dizin kopyalamak için kullanılır. Yedekleme işlemi, volume’nun bağlı olduğu bir konteyner üzerinden gerçekleştirilir.

1. Öncelikle, yedeklemek istenen bir volume ile çalışan bir konteynerin olması gerekir. Yedekleme işlemi için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`
docker cp :/path/on/container /path/on/host
“`
Bu komutta, `` yedekleme yapılacak konteynerin kimliğidir, `/path/on/container` volume içindeki yedeklenecek alan, `/path/on/host` ise yedek almanın yapılacağı yerel makinedeki dizin alanıdır.

2. Bu yöntem, küçük veri setleri için hızlı ve etkili bir yöntem olarak değerlendirilmektedir.

Tar Aracı ile Yedekleme

Tar aracı, Unix tabanlı sistemlerde yaygın olarak kullanılan bir arşivleme aracıdır. Docker volume’leri tar aracı kullanılarak da yedeklenebilir. Bu yöntem, büyük ölçekli veri setleri için daha uygundur.

1. Aşağıdaki komut tar aracı ile birlikte kullanılabilir:
“`
docker run –rm -v :/volume -v $(pwd):/backup alpine sh -c “cd /volume && tar cvf /backup/backup.tar .”
“`
Burada `` kısmı yedeklemek istenen volume’un adı ile değiştirilmelidir. Bu komut, volume’un içeriğini tar arşivine dönüştürerek belirtilen dizine kaydeder.

2. Tar aracı ile yapılan yedekleme işlemi, sıkıştırma ve paketleme işlemi gibi avantajlar sunar ve verilerin daha düzenli bir yapıda saklanmasına imkân tanır.

Yedekten Geri Yükleme

Yedeklenen Docker volume’leri, oluşturulan yedekleme dosyaları ile geri yüklenebilir. Bunun için oluşturulan yedekleme dosyası, yeni bir volume içerisine geri yüklenebilir.

1. Aşağıdaki komut kullanılarak geri yükleme işlemi gerçekleştirilebilir:
“`
docker run –rm -v :/volume -v $(pwd):/backup alpine sh -c “cd /volume && tar xvf /backup/backup.tar”
“`
Bu komut, yedekleme sırasında oluşturulan `backup.tar` dosyasını yeni bir volume içerisine çıkarır.

Yedekleme ve Geri Yükleme Stratejileri

Docker volume’lerinin düzenli olarak yedeklenmesi, veri kaybı riskini en aza indirir. Yedekleme işlemi, otomatikleştirilmiş görevler haline getirilebilir. Örneğin, CI/CD süreçleri içinde veya belirli zaman aralıklarıyla çalışacak betikler oluşturulabilir. Bu süreç, işletme süreçlerinin sürekliliğini sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Docker volume’leri sayesinde veriler, konteynerler arasında taşınabilir ve sürdürülebilir bir yapı oluşturulabilir. Yedekleme işlemlerinin düzenli ve sistematik bir şekilde yapılması, veri kaybı riskini ortadan kaldırmanın yanı sıra, acil durumlarda hızlı bir geri dönüş sağlama imkânı sunar.