Docker Nedir?
Docker, uygulamaları ve bağımlılıklarını kapsayıcılar (container) içinde paketleme, dağıtım ve çalıştırma amacıyla kullanılan bir platformdur. Docker, geliştiricilere ve sistem yöneticilerine uygulamaların farklı ortamlar arasında tutarlılığı sağlama konusunda önemli avantajlar sunar. Docker sayesinde, bir uygulama, herhangi bir sistemde aynı şekilde çalışabilmekte, bu da uygun geliştirme ve dağıtım süreçleri oluşturulmasını sağlamaktadır.
Dockerfile Nedir?
Dockerfile, bir Docker imajının oluşturulmasında kullanılan bir yapılandırma dosyasıdır. Bu dosya, uygulamanın hangi taban imajından başlayacağını, hangi bağımlılıkların yüklenmesi gerektiğini, çalıştırılacak komutları ve imajın nasıl yapılandırılacağını belirten bir dizi talimat içerir. Dockerfile, metin tabanlı bir dosya olup, genellikle ‘Dockerfile’ adı altında kaydedilir ve Docker imajı oluşturmak için `docker build` komutu ile kullanılır.
Dockerfile Yazım Kuralları
Dockerfile yazarken dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar bulunmaktadır. Öncelikle, her bir talimat, büyük harfle yazılır. Dockerfile içerisinde çok sayıda talimat birbirinin üstüne eklenerek forma sokulur ve her talimatın bir veya birden fazla argümanı olabilir.
Temel Talimatlar
Dockerfile içerisinde kullanılan bazı temel talimatlar şunlardır:
– `FROM`: Dockerfile’ın taban aldığı imajı belirtir. Taban imajı, oluşturulacak imaj için temel alınan yazılım ve kütüphaneleri içerir. Örneğin; `FROM ubuntu:20.04` ifadesi, Ubuntu 20.04 tabanlı bir imaj oluşturmak için kullanılır.
– `RUN`: İmajın oluşturulması sırasında çalıştırılacak komutları belirtir. Örneğin; bir uygulamanın bağımlılıklarını yüklemek için kullanılabilir. `RUN apt-get update && apt-get install -y nginx` ifadesi, Nginx web sunucusunun yüklenmesini sağlar.
– `COPY`: Dosya veya klasörleri yerel dosya sisteminden Docker imajına kopyalamak için kullanılır. `COPY ./myapp /app` ifadesi, yereldeki `myapp` klasörünü imaj içindeki `/app` dizinine kopyalar.
– `ADD`: Dosyaları veya klasörleri, yerel dosya sisteminden imaja eklemek için kullanılır. `ADD` talimatı, URL’den dosya indirmeye de olanak tanır, ancak genellikle `COPY` kullanılması önerilir.
– `CMD`: İmajın çalıştırıldığında varsayılan olarak çalıştırılacak komutu veya işlem tanımını belirtir. Bir Docker konteyneri başlatıldığında `CMD` talimatı devreye girecektir. `CMD [“nginx”, “-g”, “daemon off;”]` ifadesi, Nginx sunucusunu başlatan bir komuttur.
– `ENTRYPOINT`: Bazı durumlarda bir konteynerin çalıştırılması için gerekli olan temel komutu belirtir. `ENTRYPOINT` ile tanımlanan komut, `CMD` ile birlikte çalıştırılabilecektir. Örneğin; `ENTRYPOINT [“python”, “app.py”]` ifadesi, bir Python uygulamasını çalıştırır.
Dockerfile Örneği
Aşağıda basit bir Dockerfile örneği yer almaktadır. Bu örnekte, bir Python uygulamasının temel alındığı bir imaj oluşturulmaktadır.
“`
Python 3.9 tabanlı bir imaj kullanarak başla
FROM python:3.9
Çalışma dizinini oluştur
WORKDIR /usr/src/app
Gereken bağımlılıkları kopyala
COPY requirements.txt ./
Gereken bağımlılıkları yükle
RUN pip install –no-cache-dir -r requirements.txt
Uygulama dosyalarını kopyala
COPY . .
Varsayılan komutları belirt
CMD [“python”, “app.py”]
“`
Dockerfile Oluşturma Süreci
Dockerfile oluşturma süreci genellikle aşağıdaki adımları içerir:
1. Taban İmajını Seçme: Hangi taban imajı kullanılacağı belirlenir. İmajın işletim sistemi ile uyumlu olması, performans ve güvenlik açısından önemlidir.
2. Uygulama ve Bağımlılıkları Tanımlama: Projeye ait uygulama dosyaları ve gereken bağımlılıklar tanımlanır. `requirements.txt` gibi dosyalar kullanılarak bağımlılıklar yüklenebilir.
3. Kopyalama ve Yükleme Komutlarını Kullanma: Uygulama dosyaları ve bağımlılıkların düzgün yüklenebilmesi için gerekli olan `COPY` ve `RUN` gibi komutlar eklenir.
4. CMD ve ENTRYPOINT Tanımlama: Uygulama için gerekli olan varsayılan komut veya giriş noktası tanımlanır. Bu adım, uygulamanın düzgün bir şekilde çalıştırılabilmesi için kritiktir.
5. İmajın Oluşturulması: Dockerfile oluşturulduktan sonra, terminalde `docker build -t myapp .` komutu kullanılarak imaj oluşturulur. `-t` bayrağı, imaja bir etiket vermek için kullanılır.
İyi Uygulamalar
Dockerfile yazımında bazı iyi uygulamalara dikkat edilmelidir. Örneğin, mümkün olduğunca az sayıda `RUN` talimatı kullanılması, her bir `RUN` komutunun ardından uygulama veya kütüphane temizliği yapılması, ve gereksiz dosyaların kopyalanmaması önerilir. Ayrıca, `COPY` ve `ADD` talimatlarını dikkatli bir şekilde kullanmak, imajın boyutunu azaltmaya yardımcı olabilir.
Sonuç olarak, etkili bir Dockerfile yazmak, uygulamanın dağıtımını ve yönetimini kolaylaştırmak için kritik önem taşır. Kullanıcı dostu ve tutarlı bir geliştirme ortamı sağlamak, Docker teknolojisinin sağladığı avantajlardan yararlanmak adına gereklidir.
