Elliott Dalga Teorisi Nedir?
Elliott Dalga Teorisi, Ralph Nelson Elliott tarafından 1930’lu yıllarda geliştirilen bir piyasa analizi yöntemidir. Bu teori, finansal piyasalardaki fiyat hareketlerinin belirli döngüsel kalıplar içerdiğini ve bu kalıpların yatırımcı psikolojisini yansıttığını öne sürmektedir. Teori, fiyat hareketlerinin belirli bir dalga yapısı içinde düzenlendiğini ve bu dalgaların kendileri içinde daha küçük dalgalar barındırabileceğini ifade eder. Elliott, bu dalgaların genellikle beş itici dalga ve üç düzeltici dalga biçiminde olduğunu belirtmiştir.
Temel Prensipler
Elliott Dalga Teorisi’nin temel prensipleri arasında dalgaların yapısı ve dönemselliği bulunmaktadır. Bir döngü, üç ana aşamadan oluşur: itici dalgalar (1, 3, 5) ve düzeltici dalgalar (2, 4). Bu itici dalgalar genel bir tren yönünde hareket ederken, düzeltici dalgalar bu trenin karşısında genellikle sıçrama yapar. Yatırımcıların psikolojik davranışlarının fiyat hareketlerine yansıdığı düşünülmektedir; bu nedenle dalgaların şekilleri sıklıkla genel piyasa psikolojisi ile örtüşmektedir. Örneğin, yükseliş aşaması bir güven ve iyimserlik dalgasıdır, düşüş aşaması ise belirsizlik ve korku dönemidir.
Dalga Uzamaları
Elliott Dalga Teorisi’nde dalgaların uzunluğu önemli bir yer tutar. Dalgalar, farklı zaman dilimlerinde analiz edilebilir ve her bir dalga belirli bir uzunluğa sahip olacaktır. Genellikle, dalgaların uzunlukları Fibonacci sayılarına dayalı olarak belirlenir. Örneğin, 1. dalganın uzunluğu 1 birimse, 3. dalga genellikle 2. dalgadan kat kat fazla olabilir. 5. dalga da genellikle 1. dalga ile 3. dalga arasında bir oran tutar. Bu oranlar, yatırımcıların belirli fiyat seviyelerinde hareket etme olasılığını anlamalarına yardımcı olur.
Düzeltmeler
Düzeltici dalgalar, itici dalgaların karşısında oluşur ve genellikle ABC yapısında görünür. A dalgası düzelmeyi başlatırken, B dalgası kısmi bir iyileşme gösterir, C dalgası ise düşüş trendinin sona ermesini temsil eder. Düzeltmeler, genellikle Fibonacci oranları ile ölçülebilir ve yatırımcıların olası geri dönüş noktalarını belirlemelerine olanak tanır. Düzeltici dalgalar, tüm dalga yapısı içerisinde önemli bir denge unsuru olarak kabul edilmektedir.
Fibonacci İlişkileri
Fibonacci serisi, matematiksel bir dizi olup, her bir sayının kendisinden önceki iki sayının toplamı olduğu bir yapı içerir. Elliott Dalga Teorisi içinde Fibonacci sayıları, dalgaların uzunluklarını ve düzeltici seviyelerini belirlemede yaygın olarak kullanılır. Örneğin, birinci dalganın uzunluğu, üçüncü dalganın uzunluğunun yaklaşık %161.8’i kadar olabilir. Ayrıca, düzeltmelerin büyüklükleri de Fibonacci oranlarına göre (örneğin %23.6, %38.2, %61.8) belirlenebilir. Bu oranlar, piyasa hareketlerini tahmin etmede kritik bir role sahiptir ve yatırımcıların pozisyon almalarına yardımcı olur.
Dalga Analizinin Dinamikleri
Elliott Dalga Teorisi’nin uygulanmasında dalgaların belirlenmesi ve analizi, yatırımcıların piyasa beklentilerini şekillendirmek için önemli bir aracıdır. Ancak, dalgaların tahmin edilmesi her zaman kesin değildir. Piyasa koşulları, ekonomik veriler, haber akışı gibi dış etkenler dalga yapısını etkileyebilir. Yatırımcılar için bu sistem, yalnızca bir yol gösterici olarak kullanılmalıdır. Yatırım kararları, dalga analizi dışında ek faktörlerle birleştirildiğinde daha sağlıklı sonuçlar verebilir.
Sonuç
Elliott Dalga Teorisi, finansal piyasalardaki fiyat hareketlerini anlamak için güçlü bir araçtır. Dalgaların yapısı, uzunlukları, düzeltmeler ve Fibonacci ilişkileri ile yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasını sağlayabilir. Ancak bu yaklaşımın sınırlamaları olduğu unutulmamalıdır. Her yatırımcının kendi stratejik yaklaşımını geliştirirken Elliott Dalga Prensibi’ni göz önünde bulundurması önerilmektedir. Bu sistem, piyasa dinamiklerini analiz etmek için bir çerçeve sunmakta, ancak kesin sonuçlar vermemektedir.
