Sistem Ön Gereksinimleri
Ev sunucusu kurulumu için gerekli ön gereksinimler arasında uygun bir donanım ve yazılım ortamı bulunur. Donanım olarak, eski bir bilgisayar veya Raspberry Pi gibi düşük güç tüketen bir cihaz kullanılabilir. Minimum olarak, 1 GB RAM ve 20 GB boş disk alanı önerilmektedir. Yazılım olarak, Linux Mint’in en son sürümü ve kurulum sırasında kullanılacak olan Samba ve Nextcloud gibi yazılımların kurulum dosyaları gereklidir.
Linux Mint Kurulumu
Linux Mint, kullanıcı dostu bir arayüze sahip olmasıyla tercih edilmektedir. İlk adım olarak, Linux Mint’in resmi web sitesinden ISO dosyası indirilmeli ve bir USB sürücüsüne yazdırılmalıdır. Bu işlem için Rufus gibi bir araç kullanılabilir. USB sürücüsü hazırlandıktan sonra, bilgisayar bu USB’den başlatılmalı ve kurulum sihirbazı takip edilmelidir. Kurulum esnasında bölümleri oluşturma ve dil seçimi gibi adımlar tamamlandıktan sonra, sistem kurulumu gerçekleştirilecektir. Kurulum tamamlandıktan sonra, sistem güncellemeleri yapılmalıdır. Terminalde aşağıdaki komutlar kullanılarak güncellemeler kontrol edilip uygulanabilir:
“`
sudo apt update
sudo apt upgrade
“`
Samba Kurulumu
Samba, dosya paylaşımı için kullanılan bir yazılımdır. Ev sunucusunda, yerel ağ üzerindeki diğer cihazlarla dosya ve klasör paylaşmak için kullanılabilir. Samba’nın kurulumu için terminal açılmalı ve aşağıdaki komut uygulanmalıdır:
“`
sudo apt install samba
“`
Kurulum tamamlandıktan sonra, Samba için bazı yapılandırmalar yapılmalıdır. Öncelikle, Samba konfigürasyon dosyası düzenlenmelidir. Bunun için aşağıdaki komutla dosya açılmalıdır:
“`
sudo nano /etc/samba/smb.conf
“`
Bu dosyada `[global]` alanındaki bazı ayarlar değiştirilmelidir. Örneğin, çalışma grubunu belirtmek için şu satır eklenir:
“`
workgroup = WORKGROUP
“`
Sonrasında, paylaşılacak klasör tanımlanmalıdır. Dosyanın sonuna aşağıdaki satırlar eklenmelidir:
“`
[paylasim]
path = /home/kullanici_adi/paylasim
available = yes
valid users = kullanici_adi
read only = no
browsable = yes
public = yes
writable = yes
“`
Bu bölümde paylaşılan klasörün yolu ve kullanıcı adı belirtilmelidir. Yapılandırma dosyası kaydedilip kapatıldıktan sonra, Samba kullanıcıları eklenmelidir. Bunun için şu komut kullanılmalıdır:
“`
sudo smbpasswd -a kullanici_adi
“`
Nextcloud Kurulumu
Nextcloud, dosya senkronizasyonu ve paylaşımı için güçlü bir platformdur. Nextcloud kurulumu için gerekli olan PHP, Apache ve MySQL gibi bileşenler de yüklenmelidir. İlk olarak gerekli paketler yüklenmelidir:
“`
sudo apt install apache2 mysql-server php libapache2-mod-php php-mysql php-zip php-gd php-json
“`
Gerekli bileşenler kurulduktan sonra, MySQL veritabanı oluşturulmalıdır. MySQL shell’ine giriş yapılarak yeni bir veritabanı ve kullanıcı oluşturulmalıdır:
“`
sudo mysql
CREATE DATABASE nextcloud;
CREATE USER ‘nextclouduser’@’localhost’ IDENTIFIED BY ‘parola’;
GRANT ALL PRIVILEGES ON nextcloud. TO ‘nextclouduser’@’localhost’;
FLUSH PRIVILEGES;
EXIT;
“`
Sonrasında, Nextcloud’un en son sürümü indirilmelidir. Aşağıdaki komutla Nextcloud dizini oluşturulmalı ve dosyalar indirilmelidir:
“`
wget https://download.nextcloud.com/server/releases/nextcloud-x.x.x.zip
unzip nextcloud-x.x.x.zip
sudo mv nextcloud /var/www/
“`
Nextcloud dizini için gerekli izinler ayarlanmalıdır:
“`
sudo chown -R www-data:www-data /var/www/nextcloud
sudo chmod -R 755 /var/www/nextcloud
“`
Apache yapılandırma dosyası oluşturulmalı ve Nextcloud’un kurulumunu tamamlamak için gerekli ayarlar yapılmalıdır. Aşağıdaki komutla yeni bir dosya oluşturulmalıdır:
“`
sudo nano /etc/apache2/sites-available/nextcloud.conf
“`
Dosyanın içeriği şu şekilde olmalıdır:
“`
DocumentRoot /var/www/nextcloud
ServerName sunucu_ip_adresi
Options +FollowSymlinks
AllowOverride All
Require all granted
ErrorLog ${APACHE_LOG_DIR}/error.log
CustomLog ${APACHE_LOG_DIR}/access.log combined
“`
Bu dosya kaydedildikten sonra Apache yapılandırması etkinleştirilmelidir:
“`
sudo a2ensite nextcloud.conf
sudo a2enmod rewrite
sudo systemctl restart apache2
“`
Kurulumun Tamamlanması
Her iki uygulama da kurulduktan sonra, web tarayıcısı üzerinden Nextcloud arayüzüne erişim sağlanabilir. Tarayıcıya sunucunun IP adresi yazılarak Nextcloud kurulum sihirbazı başlatılmalıdır. Sunucu ayarları ve oluşturulan kullanıcı bilgileri girildikten sonra, kurulum tamamlanacaktır. Samba ile paylaşılan dosyalara erişim de yine yerel ağ üzerindeki diğer cihazlarla sağlanabilir.
Güvenlik Önlemleri
Kurulum tamamlandıktan sonra güvenlik önlemleri alınmalıdır. İlk olarak, Samba yapılandırmasında gerekmediği sürece şifreli bağlantı ve güvenli kullanıcı ayarları yapılmalıdır. Nextcloud’u kullanmadan önce HTTPS kurulumu, SSL sertifikası eklenmesi ve kullanıcı tabanlı yetkilendirme kontrolleri yapılmalıdır. Gerekli tüm güncellemeler ve yedekleme işlemleri de düzenli olarak gerçekleştirilmelidir.