Gerekli Ön Hazırlıklar
Veritabanı sunucusu kurulumuna geçmeden önce, Linux Mint işletim sistemi üzerinde gerekli güncellemelerin yapılması önemlidir. Terminal açılarak aşağıdaki komutlar ile sistem güncellenebilir:
“`bash
sudo apt update
sudo apt upgrade
“`
Bu komutlar, sistemdeki mevcut tüm paketlerin en son sürümlerle güncellenmesini sağlar. Güncellemelerin tamamlandığından emin olunmalıdır. Ayrıca, MySQL veya PostgreSQL kurulumları için yeterli disk alanının olduğunun kontrol edilmesi önerilir.
MySQL Kurulumu
MySQL, dünya genelinde en çok kullanılan veritabanı yönetim sistemlerinden biridir. Kuruluma başlamak için, terminal üzerinden gerekli paketlerin yüklenmesi gerekir. Aşağıdaki komut ile MySQL sunucusu kurulabilir:
“`bash
sudo apt install mysql-server
“`
Kurulum tamamlandıktan sonra, MySQL servisi otomatik olarak başlayacaktır. Kurulum sonrası, güvenlik ayarlarının yapılması önem taşır. Bunun için şu komut çalıştırılmalıdır:
“`bash
sudo mysql_secure_installation
“`
Bu komut, kullanıcıdan bazı temel güvenlik ayarlarını yapmasını isteyecektir. Bu aşamada, root kullanıcısının şifresinin ayarlanması, anonim kullanıcıların silinmesi, root erişiminin yalnızca localhost’tan sağlanması gibi işlemler gerçekleştirilecektir.
Kurulum ve güvenlik ayarları tamamlandığında, MySQL servisini kontrol etmek için şu komut kullanılabilir:
“`bash
sudo systemctl status mysql
“`
Bu komut, MySQL servisinin çalışıp çalışmadığını gösterir.
PostgreSQL Kurulumu
PostgreSQL, başka bir popüler veritabanı yönetim sistemi olup, birçok özellik sunar. PostgreSQL kurulumu için önce gerekli paketin yüklenmesi gerekir. Terminal üzerinden aşağıdaki komut ile kuruluma geçilebilir:
“`bash
sudo apt install postgresql postgresql-contrib
“`
Kurulum tamamlandığında, PostgreSQL servisi otomatik olarak çalışmaya başlayacaktır. PostgreSQL, varsayılan olarak “postgres” adında bir kullanıcı ile birlikte gelir. Bu kullanıcıya geçmek için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`bash
sudo -i -u postgres
“`
Buradan sonra, PostgreSQL istemcisi olan `psql` çalıştırılarak veritabanına bağlanılabilir:
“`bash
psql
“`
PostgreSQL kurulumu sırasında temel ayarların yapılması da gerekebilir. Şifre değişikliği ve gerekli izinlerin verilmesi gibi işlemler, PostgreSQL ortamında yapılabilir. `psql` komut satırından çıkmak için `\q` ifadesi kullanılmalıdır.
MySQL ile Veritabanı Oluşturma
MySQL ortamında bir veritabanı oluşturmak için, öncelikle MySQL’e bağlanmak gerekir. Aşağıdaki komut ile MySQL’e bağlanıldıktan sonra yeni bir veritabanı oluşturulabilir:
“`sql
CREATE DATABASE veritabani_adi;
“`
Oluşturulan veritabanına bir kullanıcı tanımlamak için ise şu komutlar kullanılabilir:
“`sql
CREATE USER ‘kullanici_adi’@’localhost’ IDENTIFIED BY ‘sifre’;
GRANT ALL PRIVILEGES ON veritabani_adi. TO ‘kullanici_adi’@’localhost’;
FLUSH PRIVILEGES;
“`
Bu işlemler, yeni bir kullanıcı oluşturup ona veritabanı üzerinde tam erişim sağlar.
PostgreSQL ile Veritabanı Oluşturma
PostgreSQL içerisinde veritabanı oluşturma işlemi, `psql` ortamında gerçekleştirilir. Öncelikle PostgreSQL’e bağlandıktan sonra aşağıdaki komutla yeni bir veritabanı oluşturulabilir:
“`sql
CREATE DATABASE veritabani_adi;
“`
Yine, yeni bir kullanıcı oluşturma ve ona yetkilerin verilmesi için de şu komutlar kullanılabilir:
“`sql
CREATE USER kullanici_adi WITH PASSWORD ‘sifre’;
GRANT ALL PRIVILEGES ON DATABASE veritabani_adi TO kullanici_adi;
“`
Bu işlemler, oluşturulan veritabanı üzerinde kullanıcının tam yetkiye sahip olmasını sağlar.
MySQL ve PostgreSQL için Yedekleme ve Geri Yükleme İşlemleri
Veritabanı yedekleme işlemleri, sistemin güvenliği ve veri kaybının önlenmesi açısından önemlidir. MySQL veritabanı yedeği almak için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`bash
mysqldump -u kullanici_adi -p veritabani_adi > yedek.sql
“`
Bu komut, belirtilen veritabanının yedeğini `yedek.sql` dosyasına kaydeder. Yedekten geri yükleme işlemi ise şu şekilde yapılır:
“`bash
mysql -u kullanici_adi -p veritabani_adi < yedek.sql
```
PostgreSQL için yedekleme ve geri yükleme işlemleri ise farklı bir yöntemle gerçekleştirilir. Yedek almak için şu komut kullanılabilir:
```bash
pg_dump veritabani_adi > yedek.sql
“`
Geri yüklemek için ise:
“`bash
psql veritabani_adi < yedek.sql
```
Güvenlik Ayarları ve Yönetimi
Kurulan veritabanı sunucularının güvenliği, veri yönetiminin en kritik noktalarından biridir. MySQL ve PostgreSQL, kullanıcı yetkilerinin yönetimine izin vererek, hangi kullanıcının ne tür işlemler gerçekleştirebileceğini kontrol etmeye olanak tanır. Güçlü şifrelerin kullanılması, gereksiz kullanıcıların sistemden kaldırılması ve düzenli güncellemeler, güvenlik açısından dikkate alınması gereken unsurlardandır.
Veritabanı sunucusu kurulduktan sonra, performansını artırmak için sistem kaynaklarının izlenmesi, yedeklilik oluşturulması ve düzenli bakım yapılması da önem arz eder. Bu, veritabanı yönetim sisteminin verimli bir şekilde çalışmasını sağlar.
