Nginx Tanıtımı
Nginx, HTTP web sunucusu, ters proxy sunucusu, yük dengeleyici ve aynı zamanda IMAP/POP3 proxy sunucusu olarak kullanılabilen yüksek performanslı bir sunucu yazılımıdır. Açık kaynaklı bir yazılım olması, geniş bir kullanıcı kitlesine ve sağlanan belgelerin çeşitliliğine yol açmıştır. Nginx, statik dosyaların hızlı bir şekilde sunulması konusunda son derece etkilidir ve bu özellik, özellikle resim, CSS ve JavaScript dosyalarını yayınlamak için avantaj sağlar.
Nginx Kurulumu
Nginx’in kullanımı için öncelikle bir sunucu üzerinde kurulum yapılması gerekmektedir. Linux tabanlı sistemlerde, Nginx genellikle paket yöneticileri aracılığıyla kolayca kurulabilir.
Debian veya Ubuntu tabanlı sistemler için aşağıdaki komutlar ile Nginx kurulumu gerçekleştirilir:
“`bash
sudo apt update
sudo apt install nginx
“`
CentOS veya Red Hat tabanlı sistemlerde ise aşağıdaki komutlar kullanılır:
“`bash
sudo yum install epel-release
sudo yum install nginx
“`
Kurulum tamamlandıktan sonra Nginx hizmetini başlatmak için şu komut kullanılabilir:
“`bash
sudo systemctl start nginx
“`
Nginx’in sistem başlangıcında otomatik olarak çalışması için ise şu komut kullanılır:
“`bash
sudo systemctl enable nginx
“`
Statik Dosyaların Yapılandırılması
Nginx, statik dosyalar için belirli bir kök dizini tanımlamak üzere yapılandırılabilir. Statik dosyalar, HTML, CSS, JavaScript ve resim dosyaları gibi sunucu tarafından işlenmeyen, doğrudan istemciye gönderilen içeriklerdir. Nginx yapılandırma dosyası genellikle `/etc/nginx/nginx.conf` veya `/etc/nginx/sites-available/default` yolunda bulunur. Yapılandırma dosyasını düzenlemek için bir metin düzenleyici kullanılabilir.
“`bash
sudo nano /etc/nginx/sites-available/default
“`
Bu dosyada, sunucu blokları içerisine aşağıdaki gibi bir yapı eklenebilir:
“`nginx
server {
listen 80;
server_name example.com;
location / {
root /var/www/html;
index index.html index.htm;
}
location ~ \.(css|js|jpg|jpeg|png|gif|ico|svg)$ {
expires 30d;
access_log off;
add_header Cache-Control “public”;
}
}
“`
Dosya ve Dizin Yapısı
Yukarıdaki yapılandırmaya göre, web sayfası içeriği ve statik dosyalar için belirtilen dizin yolu `/var/www/html`dur. Bu dizin, sunucunun web sunucusu kök dizini olarak kabul edilir. Statik dosyaları göndermek için, öncelikle bu dizin içerisinde gerekli klasör ve dosyalar oluşturulmalıdır.
Aşağıdaki komutlar ile gerekli dizinler oluşturulabilir:
“`bash
sudo mkdir -p /var/www/html/css
sudo mkdir -p /var/www/html/js
sudo mkdir -p /var/www/html/images
“`
Ardından, CSS, JavaScript ve resimleri bu dizinlere yerleştirmek gerekir. Örneğin, `style.css` dosyasını CSS dizinine kopyalamak için şu komut kullanılabilir:
“`bash
sudo cp /path/to/style.css /var/www/html/css/
“`
Benzer şekilde diğer dosyalar da uygun dizinlere kopyalanmalıdır.
İzinlerin Kontrolü
Web sunucusunun dosyalara erişebilmesi için, dosya ve dizin izinlerinin doğru bir şekilde ayarlanması önemlidir. Nginx genellikle `www-data` kullanıcısı altında çalışır. Bu nedenle, gerekli izinleri vermek için aşağıdaki komutlar kullanılabilir:
“`bash
sudo chown -R www-data:www-data /var/www/html
sudo chmod -R 755 /var/www/html
“`
Nginx’i Yeniden Başlatma
Yapılandırma dosyasında yapılan değişikliklerin etkin olması için Nginx yeniden başlatılmalıdır. Aşağıdaki komut ile Nginx yeniden başlatılır:
“`bash
sudo systemctl restart nginx
“`
Tarayıcıdan Erişim
Nginx’in doğru bir şekilde yapılandırıldığı ve statik dosyaların yüklenebileceği kontrolü için bir web tarayıcısı açılmalı ve sunucuya ait IP adresi veya alan adı yazılmalıdır. Statik dosyalara ulaşmak için ilgili URL şu şekildedir:
– CSS için: `http://example.com/css/style.css`
– JavaScript için: `http://example.com/js/script.js`
– Resimler için: `http://example.com/images/image.jpg`
Bu URL’ler tarayıcıda açıldığında, statik dosyaların düzgün bir şekilde sunulduğu gözlemlenmelidir.
Performans İyileştirmeleri
Nginx, statik dosyalar için önbellekleme ve sıkıştırma gibi performans iyileştirmeleri sunar. Örneğin, `gzip` sıkıştırması etkinleştirilebilir. Bu, dosya boyutunu azaltarak birim başına daha az veri transferi anlamına gelir. Aşağıdaki ayarlar, yapılandırma dosyasına eklenebilir:
“`nginx
gzip on;
gzip_types text/css application/javascript;
“`
Bu tür yapılandırmalar, dosyaların daha hızlı yüklenmesine yardımcı olur.
Son Değerlendirme
Nginx, etkili bir web sunucusu seçeneği olarak, statik dosyaların sunulmasında yüksek performans sunar. Resim, CSS ve JavaScript dosyalarının doğru bir şekilde yayınlanabilmesi için yapılandırma dosyalarının dikkatlice düzenlenmesi ve dosya izinlerinin kontrolü önemlidir. Performans açısından yapılacak optimizasyonlar, kullanıcı deneyimini artırarak web sayfasının daha hızlı yüklenmesine katkıda bulunur. Nginx kullanarak yapılan bu tür yapılandırmalar, web projelerinde öne çıkan unsurlardandır.
