İhtiyaçlar
phpMyAdmin, MySQL veya MariaDB veritabanlarını yönetmek için kullanılan popüler bir web tabanlı uygulamadır. Kurulum öncesinde aşağıdaki gereksinimlerin sağlanması önemlidir:
– Bir web sunucusu (Apache, Nginx veya IIS)
– PHP’nin desteklediği bir sürüm (en az PHP 7.2)
– MySQL veya MariaDB’nin kurulu olması
– PHP’nin gerekli uzantıları (mysqli, mbstring, zip, gd, json, xml)
phpMyAdmin İndirme
phpMyAdmin resmi web sitesi olan https://www.phpmyadmin.net üzerinden güncel sürüm indirilmelidir. İndirme işlemi tamamlandıktan sonra, zip veya tar.gz dosyası arşivinden çıkartılmalıdır.
Dosya Yapılandırması
İndirilen phpMyAdmin klasörü, sunucu üzerinde erişilebilir bir dizine kopyalanmalıdır. Genellikle web sunucusunun kök dizini ya da bir alt dizin olarak tercih edilir. Kopyalama işlemi sonrası, phpMyAdmin klasör adı genellikle daha sade bir hale getirilebilir. Örneğin, ‘phpmyadmin’ ismini ‘pma’ olarak değiştirmek, erişimi kolaylaştırabilir.
Yapılandırma Dosyası
phpMyAdmin, varsayılan olarak yapılandırma dosyası olarak “config.sample.inc.php” isimli bir dosya ile gelir. Bu dosya, phpMyAdmin için temel yapılandırmayı içerir. Öncelikle bu dosyanın bir kopyası alınmalı ve “config.inc.php” adıyla kaydedilmelidir.
Yapılandırma Ayarları
Açılan “config.inc.php” dosyasında, aşağıdaki temel ayarlar özellikle dikkate alınmalıdır:
1. Güvenlik anahtarı: `$cfg[‘blowfish_secret’]` değeri, en az 32 karakter uzunluğunda rastgele bir dize olmalıdır. Bu, oturum güvenliği için kullanılır.
2. Sunucu ayarları: `$i++` ile başlayan blok, MySQL veya MariaDB sunucusunun ayarlarını tanımlar. Standart ayarlar şu şekildedir:
“`php
$i = 0;
$i++;
$cfg[‘Servers’][$i][‘host’] = ‘localhost’;
$cfg[‘Servers’][$i][‘user’] = ‘kullanici_adi’;
$cfg[‘Servers’][$i][‘password’] = ‘sifre’;
$cfg[‘Servers’][$i][‘auth_type’] = ‘cookie’;
“`
Buradaki kullanıcı adı ve şifre, veritabanı sunucusu için kullanılacak güçlü kimlik bilgileri olmalıdır.
Veritabanı Kullanıcısı Oluşturma
phpMyAdmin kullanabilmek için bir veritabanı kullanıcısının mevcut olması gerekmektedir. Bu işlem, MySQL veya MariaDB üzerinde şu şekilde yapılabilir:
1. MySQL komut satırına giriş yapılır:
“`bash
mysql -u root -p
“`
2. Aşağıdaki komut ile yeni bir kullanıcı oluşturulur:
“`sql
CREATE USER ‘kullanici_adi’@’localhost’ IDENTIFIED BY ‘sifre’;
“`
3. Veritabanı üzerinde gerekli yetkileri vermek için:
“`sql
GRANT ALL PRIVILEGES ON . TO ‘kullanici_adi’@’localhost’ WITH GRANT OPTION;
“`
4. Yapılan değişikliklerin etkin olması için:
“`sql
FLUSH PRIVILEGES;
“`
5. MySQL komut satırından çıkılır:
“`sql
EXIT;
“`
Web Sunucusunu Yeniden Başlatma
Web sunucusu (Apache, Nginx vb.) yapılandırma dosyaları güncellendikten sonra, yapılan değişikliklerin etkili olabilmesi için sunucu yeniden başlatılmalıdır. Apache için şu komut kullanılabilir:
“`bash
sudo systemctl restart apache2
“`
Nginx için ise:
“`bash
sudo systemctl restart nginx
“`
Erişim Sağlama
Tarayıcı açılır ve adress çubuğuna phpMyAdmin’in kurulu olduğu dizinin URL’i yazılarak erişim sağlanır. Örneğin, `http://localhost/phpmyadmin` veya `http://localhost/pma` gibi.
Giriş ekranında daha önce oluşturulan kullanıcı adı ve şifre kullanılarak oturum açılır.
Hataların Giderilmesi
İlk erişim sonrasında, çeşitli hatalarla karşılaşılabilir. Bu durumda “config.inc.php” dosyasındaki ayarların doğru yapıldığından emin olunmalıdır. Hatalı PHP uzantıları veya MySQL sunucu bağlantı problemleri kontrol edilmelidir.
Güvenlik Önlemleri
phpMyAdmin’in güvenliğini artırmak için bazı önlemler alınmalıdır:
– phpMyAdmin dizini, erişimi sınırlı bir alt dizine taşımalıdır.
– Bir IP beyaz listesi oluşturulabilir.
– SSL kullanarak güvenli bağlantılar sağlanmalıdır.
– phpMyAdmin güncellemeleri düzenli olarak takip edilip uygulanmalıdır.
Sonuç
phpMyAdmin kurulumu, temel düzeyde teknik bilgi gerektirir. Yanlış yapılandırmalar, sistem güvenliğini tehdit edebilir. Yukarıdaki adımlar izlenerek, başarılı bir şekilde phpMyAdmin kurulumu gerçekleştirilebilir ve veritabanı yönetimi kolaylaştırılabilir.
