Raspberry Pi, düşük maliyetli bir bilgisayar platformu olarak popülaritesini artırmıştır. Bu cihaz, projeler ve öğrenim amacıyla kullanılabileceği gibi, aynı zamanda küçük ölçekli web sunucuları kurmak için de idealdir. Raspberry Pi kullanarak bir web sunucusu kurmak, temel web teknolojileri hakkında bilgi edinmeye ve pratik yapmaya olanak sağlar.
Raspberry Pi’nin Hazırlanması
İlk önce, Raspberry Pi’nin uygun şekilde hazırlanması gerekir. Raspberry Pi için gereken malzemeler arasında bir Raspberry Pi kartı, bir microSD kart (en az 16GB tercih edilir), bir güç kaynağı ve internet bağlantısı yer alır. Raspberry Pi’nin işletim sistemi olarak genellikle Raspberry Pi OS (eski adıyla Raspbian) tercih edilir.
İşletim sistemini yüklemek için, önce Raspberry Pi Imager gibi bir yazılım kullanılarak Raspberry Pi OS’un en son sürümü microSD kart üzerine yazılır. Daha sonra microSD kart, Raspberry Pi’ye takılır ve güç kaynağı bağlanarak cihaz çalıştırılır. Raspberry Pi başlangıçta bir masaüstü arayüzü ile açılır ve internet bağlantısı sağlandığında güncellemeler yapılmalıdır.
Web Sunucusu Yazılımı Seçimi
Raspberry Pi üzerinde web sunucusu kurmak için çeşitli yazılım seçenekleri bulunmaktadır. En yaygın kullanılan web sunucusu yazılımları arasında Apache, Nginx ve Lighttpd yer alır. Bu bölümde Apache web sunucusu üzerinden örnek verilecektir. Apache, yaygın olarak kullanılan, güçlü ve özelleştirilebilir bir web sunucusudur.
Apache’nin Kurulumu
Apache’nin Raspberry Pi’ye kurulumu için terminal penceresi açılır ve aşağıdaki komutlar sırasıyla çalıştırılır:
“`bash
sudo apt update
sudo apt upgrade
sudo apt install apache2
“`
Bu komutlar, sistem güncellemelerini yapacak ve Apache web sunucusunu kuracaktır. Kurulum tamamlandıktan sonra Apache’nin çalıştığını kontrol etmek için tarayıcıya Raspberry Pi’nin yerel IP adresi girilmelidir. Varsayılan olarak, web sunucusu açıldığında “Apache2 Debian Default Page” görünmelidir.
PHP ve MySQL Kurulumu
Web uygulamaları geliştirmek için genellikle dinamik içerik kullanılır. PHP, bu iş için en popüler programlama dillerindendir. Apache ile PHP’nin birlikte çalışabilmesi için PHP’nin de kurulumunun yapılması gerekmektedir. Bunun için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`bash
sudo apt install php libapache2-mod-php
“`
PHP kurulduktan sonra, Apache’nin yeniden başlatılması gerekecektir:
“`bash
sudo systemctl restart apache2
“`
Eğer bir veri tabanına ihtiyaç varsa, MySQL veya MariaDB kurulumu da yapılabilir. Bu işlem için aşağıdaki komut kullanılmalıdır:
“`bash
sudo apt install mariadb-server
“`
MariaDB kurduktan sonra, veri tabanını konfigüre etmek için aşağıdaki komut çalıştırılmalıdır:
“`bash
sudo mysql_secure_installation
“`
Burada, gerekli ayarlamalar yapılarak güvenlik artırılabilir.
Web Sitesi Dosyalarının Yüklenmesi
Apache ile çalışmaya başlamak için örnek bir web sitesi dosyası hazırlanmalıdır. Raspberry Pi üzerinde web dosyalarının bulunduğu dizin genellikle `/var/www/html` konumundadır. Bu dizine gidilerek basit bir HTML dosyası oluşturmak mümkündür:
“`bash
cd /var/www/html
sudo nano index.html
“`
Bu komut ile “index.html” dosyası oluşturulabilir ve içerisine basit bir HTML kodu yazılabilir. Dosya kaydedildikten sonra tekrar tarayıcı üzerinden kontrol edildiğinde bu sayfa görüntülenmelidir.
Güvenlik Ayarları
Raspberry Pi ile web sunucusu kurulumunun ardından, güvenlik ayarlarının yapılması önemlidir. Güvenlik duvarı kurulumu ve ayarları için UFW (Uncomplicated Firewall) kullanılabilir. Aşağıdaki komutlar ile UFW kurulabilir ve yapılandırılabilir:
“`bash
sudo apt install ufw
sudo ufw allow ‘Apache’
sudo ufw enable
“`
Bu yapılandırma ile web sunucusuna dış erişim güvenli bir şekilde sağlanmış olur.
Uzaktan Erişim ve Dinamik IP Ayarları
Raspberry Pi üzerindeki web sunucusuna uzaktan erişim sağlamak için, IP adresinin statik hale getirilmesi önerilir. Bunun için Raspberry Pi’nin ağ ayarlarında statik IP tanımlaması yapılmalıdır. Ayrıca, dinamik IP adresine sahip olan kullanıcılar için bir DDNS (Dynamic Domain Name System) servisi kullanılabilir.
Son Düşünceler
Raspberry Pi ile web sunucusu kurma süreci, temelde birkaç basit adım içerir. İşletim sisteminin kurulumu, web sunucusu yazılımının yüklenmesi, dinamik içerik için gerekli bileşenlerin eklenmesi ve güvenlik ayarlarının yapılması bu sürecin önemli bileşenleridir. Raspberry Pi üzerinden yapılan bu uygulama, hem öğrenme sürecine katkıda bulunur hem de pratik tecrübeler kazandırır. Kendi web projelerini başlatmak isteyen bireyler için etkili bir başlangıç noktasıdır.
