LVM Nedir?
LVM (Logical Volume Manager), fiziksel disk kaynaklarını daha esnek bir şekilde yönetmeyi sağlayan bir disk yönetim sistemidir. LVM, fiziksel depolama alanını mantıksal birimlere böler ve böylece disk yönetimini kolaylaştırır. LVM ile disk alanları, fiziksel birimler (PV – Physical Volume), mantıksal birimler (LV – Logical Volume) ve gruplar (VG – Volume Group) kullanarak organize edilir. Bu yapı, sistem yöneticilerine depolama alanını dinamik olarak ayarlama ve genişletme imkânı tanır.
Rocky Linux 9’da LVM Kurulumu
Rocky Linux 9 üzerinde LVM kullanmak için öncelikle gerekli yazılımların yüklü olduğundan emin olmak gereklidir. Genellikle LVM, Rocky Linux ile birlikte gelmektedir. Ancak, sistemde bir sorun olmaması için paketlerin kontrol edilmesi faydalıdır. LVM araçları için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`
sudo dnf install lvm2
“`
Bu komut, LVM ile ilgili tüm gerekli araçların kurulmasını sağlayacaktır.
Fiziksel Hacim Oluşturma
LVM’de ilk adım, fiziksel disklerinizi LVM ile kullanabilmeniz için fiziksel hacim olarak tanımlamaktır. Bu işlem, `pvcreate` komutu ile gerçekleştirilir. Aşağıdaki örnekte, `/dev/sdb` fiziksel diski LVM için kullanılabilir bir alan olarak işaretleyecek şekilde bir fiziksel hacim oluşturulmaktadır:
“`
sudo pvcreate /dev/sdb
“`
Bu işlem sonrasında, belirtilen disk LVM tarafından kullanılmak üzere hazır hale getirilmiş olacaktır.
Volume Group Oluşturma
Fiziksel hacim oluşturulduktan sonra, bu hacimlerin bir araya getirilerek bir grup halinde kullanılmasını sağlayan Volume Group (VG) oluşturulmalıdır. `vgcreate` komutu bu işlem için kullanılır. Aşağıda, `vg1` adında yeni bir Volume Group oluşturma örneği bulunmaktadır:
“`
sudo vgcreate vg1 /dev/sdb
“`
Bu komut, `vg1` adlı grup içerisinde `/dev/sdb` fiziksel diski barındıracaktır.
Mantıksal Hacim Oluşturma
Volume Group oluşturulduktan sonra, mantıksal hacimler (Logical Volume – LV) oluşturulması gerekmektedir. Mantıksal hacimler, depolama alanını etkili bir şekilde kullanmanın yanı sıra, gerektiğinde boyutlarının değiştirilmesine de olanak tanır. `lvcreate` komutu ile mantıksal hacim oluşturma işlemi gerçekleştirilir. Aşağıdaki komut, `lv1` isimli ve 10 GB boyutunda bir mantıksal hacim oluşturacaktır:
“`
sudo lvcreate -n lv1 -L 10G vg1
“`
Bu işlem sonrasında, `lv1` adında 10 GB boyutunda bir mantıksal hacim `vg1` grubu altında oluşturulmuş olacaktır.
Dosya Sistemi Oluşturma
Oluşturulan mantıksal hacim üzerinde bir dosya sistemi oluşturmak, verilerin saklanabilmesi için gereklidir. `mkfs` komutu ile bu işlem gerçekleştirilebilir. Aşağıda, `lv1` mantıksal hacmi üzerinde ext4 dosya sistemi oluşturulmaktadır:
“`
sudo mkfs.ext4 /dev/vg1/lv1
“`
Bu komut, mantıksal hacmin üzerinde ext4 dosya sisteminin kurulmasını sağlayacaktır.
Mantıksal Hacmi Montajlama
Mantıksal hacmin montajlama işlemi, dosyaların saklanabilmesi amacıyla gereklidir. Montajlama işlemi için `mount` komutu kullanılır. Öncelikle, bir montaj noktasının oluşturulması gereklidir:
“`
sudo mkdir /mnt/lv1
“`
Daha sonra, mantıksal hacim montajlanabilir:
“`
sudo mount /dev/vg1/lv1 /mnt/lv1
“`
Bu işlem sonrasında, `lv1` mantıksal hacmi `/mnt/lv1` dizinine montajlanmış olacaktır.
Montajın Kalıcı Hale Getirilmesi
Sistem her başlatıldığında mantıksal hacmin otomatik olarak montajlanmasını sağlamak için `/etc/fstab` dosyasına ekleme yapmak gereklidir. Aşağıdaki satır, dosyaya eklenmelidir:
“`
/dev/vg1/lv1 /mnt/lv1 ext4 defaults 0 0
“`
Bu ekleme, sistem her yeniden başlatıldığında mantıksal hacmin otomatik olarak montajlanmasını sağlar.
LVM’in Avantajları
LVM, birçok avantaj sağlamaktadır. Disk alanının dinamik olarak yönetilmesi, boyutların ihtiyaç duyması halinde genişletilmesi, veya gerektiğinde küçültülmesi gibi olanaklar sunar. Ayrıca, birden fazla fiziksel diskin bir araya getirilmesiyle tek bir mantıksal alan oluşturulabilmesi, sistem yöneticilerine kolaylık sağlar. Yedekleme ve geri yükleme işlemleri, LVM sayesinde daha verimli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
LVM, özellikle sunucu ortamlarında ve yüksek performans gerektiren uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Herhangi bir taşınabilirlik veya performans kaybı yaşamadan disk yapılandırmalarında esneklik sağlar. Bu özellikleri nedeniyle, LVM kullanımı modern Linux dağıtımlarında yaygın hale gelmiştir.
