LVM Nedir?
Mantıksal Birim Yönetimi (Logical Volume Management – LVM), depolama alanını daha esnek bir şekilde yönetmeyi sağlayan bir sistemdir. LVM, fiziksel disk alanlarını bir araya getirerek mantıksal birimler oluşturur. Bu birimler, sistemin ihtiyaçlarına göre kolayca genişletilebilir, daraltılabilir veya yeniden boyutlandırılabilir. LVM’nin en önemli bileşenleri fiziksel hacimler (Physical Volumes – PV), mantıksal hacimler (Logical Volumes – LV) ve hacim grupları (Volume Groups – VG) olarak tanımlanabilir.
LVM’nin Faydaları
LVM’nin sağladığı başlıca faydalar arasında daha iyi alan yönetimi, anlık yedekleme (snapshot) oluşturma yeteneği, dinamik genişletme, veri taşınabilirliği ve sistemin yapılandırılması ile ilgili esneklik bulunmaktadır. Bu özellikler, özellikle sunucu ortamlarında ve büyük veri işleme gereksinimlerinde önemli avantajlar sağlar.
Rocky Linux 9’da LVM Kurulumu
LVM kurulumuna başlamadan önce, gerekli bileşenlerin ve araçların sistemde yüklü olduğundan emin olunmalıdır. Rocky Linux 9, LVM kurulumunu desteklemek için gerekli tüm araçları içermektedir ve bu araçlar genellikle varsayılan olarak yüklüdür.
Fiziksel Hacim Oluşturma
LVM kullanmaya başlamak için önce fiziksel hacimlerin oluşturulması gerekmektedir. Bu işlem, depolama alanını LVM ile kullanmaya uygun hale getirir. Örneğin, yeni bir disk takıldıysa veya var olan bir disk bölümü kullanıma açılacaksa şu adımlar izlenir.
1. Yeni bir disk veya bölüm belirlenir. Bu işlemi kontrol etmek için `lsblk` komutu kullanılabilir.
2. Disk veya bölüm, LVM için fiziksel hacim olarak işlenir. Bunun için aşağıdaki komut kullanılır:
“`
sudo pvcreate /dev/sdX
“`
Burada `/dev/sdX`, fiziksel hacim olarak kullanılacak diskin adıdır.
3. Fiziksel hacim oluşturulduktan sonra, bu hacmin durumunu görmek için şu komut kullanılabilir:
“`
sudo pvdisplay
“`
Hacim Grubu Oluşturma
Fiziksel hacim oluşturulduktan sonra, bir hacim grubu (VG) oluşturulması gerekir. Hacim grubu, bir veya daha fazla fiziksel hacmi bir araya getirerek mantıksal hacimlerin yaratıldığı bir yapı sağlar.
1. Aşağıdaki komut ile bir hacim grubu oluşturulur:
“`
sudo vgcreate vg_ismi /dev/sdX
“`
Burada `vg_ismi`, oluşturulan hacim grubunun adıdır.
2. Hacim grubunun başarılı bir şekilde oluşturulup oluşturulmadığını kontrol etmek için şu komut kullanılabilir:
“`
sudo vgdisplay
“`
Mantıksal Hacim Oluşturma
Hacim grubu oluşturulduktan sonra, mantıksal hacim (LV) oluşturulabilir. Mantıksal hacimler, dosya sistemlerinin depolandığı alanları tanımlar.
1. Aşağıdaki komut ile bir mantıksal hacim oluşturulur:
“`
sudo lvcreate -n lv_ismi -L boyut vg_ismi
“`
Burada `lv_ismi`, mantıksal hacmin adıdır, `boyut` ise oluşturulacak mantıksal hacmin büyüklüğünü tanımlar (örneğin `10G`).
2. Oluşturulan mantıksal hacmin durumunu kontrol etmek için şu komut kullanılabilir:
“`
sudo lvdisplay
“`
Dosya Sistemi Oluşturma
Mantıksal hacim oluşturulduktan sonra, bu hacim üzerinde bir dosya sistemi oluşturulması gerekir. Bu işlem, mantıksal hacmin kullanılabilir hale gelmesini sağlar.
1. Aşağıdaki komut ile ext4 dosya sistemi oluşturulur:
“`
sudo mkfs.ext4 /dev/vg_ismi/lv_ismi
“`
2. Dosya sistemi oluşturulduktan sonra, bu hacim bir dizine bağlanır. Örneğin, `/mnt/lv_ismi` dizini oluşturulabilir ve hacim bağlanabilir:
“`
sudo mkdir /mnt/lv_ismi
sudo mount /dev/vg_ismi/lv_ismi /mnt/lv_ismi
“`
3. Bağlama işleminin ardından, bağlanan dizin kontrol edilebilir. Ayrıca sistem başlatıldığında hacmin otomatik olarak bağlanmasını sağlamak için `/etc/fstab` dosyasına ilgili satır eklenmelidir.
LVM Yönetimi ve Genişletme
LVM’nin sağladığı en önemli özelliklerden biri hacimlerin dinamik olarak genişletilmesidir. Bir mantıksal hacmin boyutu gerektiğinde artırılabilir. Örneğin, bir mantıksal hacmin boyutunu artırmak için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`
sudo lvextend -L +5G /dev/vg_ismi/lv_ismi
“`
Bundan sonra, dosya sisteminin genişletilmesi gerekecektir:
“`
sudo resize2fs /dev/vg_ismi/lv_ismi
“`
Bu komut ile mantıksal hacmin boyutu artırılarak daha fazla veri depolanması sağlanabilir.
Sonuç
Rocky Linux 9 üzerinde LVM kurulumu, sistem yöneticilerine esnek ve verimli bir depolama yönetimi sağlar. Fiziksel hacimlerin, hacim gruplarının ve mantıksal hacimlerin oluşturulması ile sistemin ihtiyaçları doğrultusunda dinamik yapı sağlanabilir. LVM sayesinde sistemdeki depolama alanı, değişen gereksinimlere uygun olarak kolaylıkla yönetilebilir.
