Sistem Performans İzleme Araçları
Sistem performansını izlemek, bir sunucu veya bilgisayar sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Rocky Linux 9 gibi Linux dağıtımları, bu tür izleme işlemlerini gerçekleştirmek için çeşitli araçlar sunar. Bu araçlar arasında en popüler olanları `top`, `htop` ve `glances`’dir. Bu araçlar, sistemdeki kaynak kullanımı hakkında gerçek zamanlı bilgi sağlarken, yöneticilerin sistemin durumu hakkında hızlı bir değerlendirme yapmasına olanak tanır.
top Komutu
`top` komutu, Linux sistemlerinde en yaygın olarak kullanılan izleme araçlarından biridir. Kullanıcı dostu bir arayüze sahip olan `top`, sistemdeki işlemci kullanımı, bellek tüketimi ve çalışan süreçler hakkında bilgi sağlar. `top` komutunu terminalde çalıştırmak için yalnızca “top” yazılması yeterlidir.
`top` arayüzü, her saniyede bir güncellemeler yaparak sistemdeki anlık durumu gösterir. Arayüzde, toplam işlemci kullanımı, toplam bellek ve swap kullanım bilgisi gibi sistem genel bilgileri üst kısımda yer alır. Alt kısımda ise çalışan süreçlerin listesi, her bir süreç için PID (Process ID), kullanıcı, öncelik, CPU ve bellek kullanımı gibi bilgiler bulunmaktadır.
`top` arayüzünde bazı temel kısayollar vardır. Örneğin, `M` tuşuna basarak süreçleri bellek kullanımına göre sıralamak mümkündür. Benzer şekilde, `P` tuşuna basarak süreçler CPU kullanımına göre sıralanabilir. Ayrıca, `k` tuşu ile belirli bir PID’ye sahip süreci sonlandırmak da mümkündür.
htop Komutu
`htop`, `top` komutuna alternatif olarak sunulan daha gelişmiş bir sistem izleme aracıdır. `htop`, grafiksel bir arayüze sahiptir ve kullanıcı dostu navigasyon sunar. `htop` kurulumu, genellikle ön tanımlı depolar aracılığıyla yapılabilir. Kurulum için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`
sudo dnf install htop
“`
Kurulum tamamlandıktan sonra `htop` komutu terminalde çalıştırılarak arayüze ulaşılır. `htop` kullanımı sırasında kullanıcı, süreçleri daha kolay bir biçimde izleyebilir ve yönetebilir. Süreçler arasında gezinmek için yön tuşları kullanılabilir. `htop`, CPU ve bellek kullanımını görsel olarak gösterir; bu da kullanıcıların sistem durumunu daha iyi anlamalarına yardımcı olur.
`htop` arayüzünde, kullanıcı süreci öldürmek veya önceliğini değiştirmek için doğrudan işlemi seçebilir ve ilgili tuşlara basarak bu işlemleri gerçekleştirebilir. Ayrıca, süreci arama özelliği ile belirli bir süreci hızlı bir şekilde bulmak da mümkündür.
glances
`glances`, sistem izleme için daha kapsamlı bir çözüm sunar. Bu araç, sistem kaynaklarının tamamını aynı ekranda gösterme yeteneğine sahiptir. `glances`, sistemin CPU, bellek, disk ve ağ kullanımı gibi bir dizi farklı metrik hakkında bilgi sağlar. `glances` kurulumu genellikle aşağıdaki komut ile gerçekleştirilir:
“`
sudo dnf install glances
“`
Kurulumun ardından `glances` komutu terminalde çalıştırılarak arayüze erişilir. `glances`, standart bir terminal arayüzünde çalışır ve sistem durumu hakkında zengin bilgiler sunar. Ayrıca gerçek zamanlı verilerle güncellenir ve kullanıcıların sistem üzerindeki anlık durumu izlemesine olanak tanır.
`glances` arayüzünde, sistem kaynaklarının durumu renkli gösterimler ile ifade edilir. Bu sayede kullanıcılar, hangi kaynakların kritik seviyelere ulaştığını kolayca görebilir. Ekranda yer alan grafikler ve istatistikler sayesinde, sistemdeki darboğazlar ve aşırı yüklenmeler hızlı bir şekilde tespit edilebilir.
Sonuç
Rocky Linux 9 ile sistem performansını izlemek, sistem yöneticileri için önemli bir görevdir. `top`, `htop` ve `glances` gibi araçlar, bu görev için gerekli bilgileri sağlamaktadır. Her bir araç, farklı kullanıcı ihtiyaçlarına hitap edecek çeşitli özellikler sunar. `top` basit ve etkili bir izleme sağlarken, `htop` daha görsel bir deneyim sunar. `glances` ise sistemin genel durumunu bütüncül bir biçimde izlemek için kapsamlı bilgiler sağlar. Bu araçlar, sistem performansını düzenli olarak izlemek ve gerekli önlemleri almak için kritik öneme sahiptir.
