Giriş
Raspberry Pi, düşük maliyetli bir mini bilgisayar olarak birçok farklı projede kullanılabilen bir platformdur. Bu projelerden biri de ağ tabanlı reklam engelleyici kurulumudur. Ağ düzeyinde reklam engelleyici, bağlı tüm cihazlardan gelen trafiği kontrol ederek reklamları engellemeye yardımcı olur. En yaygın kullanılan yazılımlardan biri olan Pi-hole ile bu işlem oldukça basit ve etkilidir.
Gerekli Malzemeler
Raspberry Pi (herhangi bir model yeterli, ancak Raspberry Pi 3 veya daha yeni bir versiyon önerilir), bir microSD kart (en az 8 GB), bir internet bağlantısı (Ethernet veya Wi-Fi), Raspberry Pi için bir güç adaptörü, bilgisayar veya başka bir cihaz üzerinden erişim sağlamak amacıyla bir terminal uygulaması gereklidir.
Raspbian İşletim Sistemi Kurulumu
Öncelikle, Raspberry Pi’ye Raspbian işletim sistemi (şimdi Raspberry Pi OS olarak bilinir) yüklenmelidir. Bunun için Raspberry Pi Imager adlı resmi yazılım kullanılabilir. Yükleme sırasında microSD kart seçilmeli ve Raspberry Pi OS seçeneği tercih edilmelidir. İşlem tamamlandıktan sonra microSD kart Raspberry Pi’ye takılmalı ve güç kablosu aracılığıyla açılmalıdır.
Raspberry Pi’nin Ayarlanması
Raspberry Pi açıldığında, temel ayarların yapılması gerekir. Bir terminal açmak için uzaktan erişim sağlamak amacıyla SSH protokolü etkinleştirilmeli ve ağ ayarları doğru şekilde yapılandırılmalıdır. Bilgisayar veya başka bir cihaz üzerinden Raspberry Pi’ye SSH ile bağlanmak için aşağıdaki komut kullanılabilir:
“`
ssh pi@
“`
Bu işlem için varsayılan kullanıcı adı “pi” ve varsayılan şifre “raspberry” olarak belirlenen bilgiler kullanılır. Şifre değişikliği güvenlik açısından önerilir.
Pi-hole Kurulumu
Raspberry Pi’ye Pi-hole yazılımı kurulumu için terminalde aşağıdaki komut çalıştırılmalıdır:
“`
curl -sSL https://install.pi-hole.net | bash
“`
Bu komut, Pi-hole yazılımını indirme ve kurma işlemini başlatır. Kurulum sırasında, kullanıcı bazı temel ayarları yapılandırmak için yönlendirilir. Bu ayarlar arasında ağ yapılandırması, DNS sağlayıcısı seçimi ve ip adresi ataması gibi adımlar yer alır. Kurulum tamamlandığında, Pi-hole’ın yönetim arayüzüne erişim sağlamak mümkün olacaktır.
Yönetim Arayüzü Erişimi
Pi-hole, web tabanlı bir yönetim arayüzüne sahip olduğu için kullanıcıların ağ trafiğini gözlemlemesine ve ayarları değiştirmesine olanak tanır. Pi-hole arayüzüne erişmek için web tarayıcısına Raspberry Pi’nin IP adresi ve “/admin” eklenerek şu şekilde girilmelidir:
“`
http://
“`
Yönetim arayüzüne ilk giriş yaparken, kurulum sırasında belirlenen yönetici şifresi kullanılmalıdır.
Router Ayarları
Pi-hole, ağdaki tüm cihazlarda reklamların engellenmesi için yönlendiricinin (router) DNS ayarlarının değiştirilmesi gerekmektedir. Router arayüzüne giriş yapılarak DNS ayarları bulunmalı ve birincil DNS sunucusu olarak Raspberry Pi’nin IP adresi girilmelidir. İkinci DNS sunucusu isteğe bağlı olarak başka bir DNS hizmeti (örneğin Google DNS) seçilmelidir. Bu ayar, tüm ağ üzerinden yapılan DNS sorgularının Pi-hole aracılığıyla yönlendirilmesini sağlar.
Cihazların Pi-hole’a Bağlanması
Router’da yapılan değişiklik sonrasında, ağda bağlı olan tüm cihazlar otomatik olarak yeni DNS ayarlarını almalıdır. Bu durumda, reklam engellemeye başlamak için cihazların yeniden başlatılması gerekebilir. Kullanıcılar, bağlı oldukları cihazlardan web trafiğini test ederek reklamların engellendiğinden emin olabilir.
Pi-hole Ayarları ve İstatistikler
Pi-hole kurulumunun ardından kullanıcı, yönetim arayüzünden çeşitli ayarları değiştirebilir. Engellenen reklamlar, izin verilen alan adları ve yapılandırmalar gibi bilgilere buradan erişilebilmektedir. Ayrıca, engellenen isteklerin istatistikleri de görüntülenebilir. Kullanıcı, reklamları engelleme düzeyini artırmak veya azaltmak amacıyla özel listeler ekleyip çıkarabilir.
Sonuç
Raspberry Pi üzerinde kurulan Pi-hole ile ağ düzeyinde etkili bir reklam engelleyici elde edilmektedir. Düşük maliyetli ve kullanımı kolay olan bu sistem, ev veya ofis ortamında internet deneyimini iyileştirmek için ideal bir çözümdür. Kurulum işlemi ve yönetimi basit olduğu için kullanıcılar, reklam engelleme konusunda önemli bir adım atmış olmaktadır. Gelişmiş ayarlar ve istatistikler sayesinde, kullanıcılar ağlarını daha iyi yönetebilir ve güvenli bir internet deneyimi sağlayabilir.
