Sistem Gereksinimleri
phpMyAdmin, bir web tabanlı MySQL veritabanı yönetim aracıdır. Bu aracın doğru çalışabilmesi için belirli sistem gereksinimlerinin karşılanması gerekmektedir. phpMyAdmin’in çalışabilmesi için bir web sunucusu (Apache, Nginx vb.), PHP sürümü (genellikle 7.2 ve üstü önerilmektedir) ve MySQL veya MariaDB veritabanı sunucusu gereklidir. Ayrıca, bazı PHP eklentilerinin (mbstring, JSON, ctype, cURL, zlib, OpenSSL gibi) kurulu olması gerekmektedir.
İndirilen Dosyalar
Manuel kurulum için öncelikle phpMyAdmin’in en son sürümünün resmi web sitesi üzerinden indirilmesi gerekmektedir. İndirme işlemi tamamlandıktan sonra ZIP dosyasının açılması ve uygun bir dizine yerleştirilmesi gerekmektedir. Genellikle, bu dizin web sunucusunun kök dizini ya da bir alt dizini olabilir. Örneğin, dizin yolu `/var/www/html/phpmyadmin` şekline getirilmelidir.
Konfigürasyon Dosyasının Oluşturulması
PhpMyAdmin’in kurulumunun ardından, `config.sample.inc.php` dosyasının kopyalanarak `config.inc.php` olarak yeniden adlandırılması ve düzenlenmesi gerekmektedir. Bu dosya phpMyAdmin’in yapılandırma ayarlarını içerir. Aşağıdaki adımlar izlenerek dosya düzenlenmelidir:
1. `config.inc.php` dosyasını açın.
2. `$cfg[‘blowfish_secret’]` alanının değerini 32 karakterden oluşan rastgele bir dize ile değiştirin. Bu alan, oturum şifreleme için kullanılmaktadır.
3. `$cfg[‘Servers’][$i][‘host’]` alanını veritabanı sunucusunun adresiyle doldurun. Genellikle `localhost` kullanılmaktadır.
4. Kullanıcı adı ve şifre ayarları için `$cfg[‘Servers’][$i][‘user’]` ve `$cfg[‘Servers’][$i][‘password’]` alanlarına ilgili veritabanı bilgilerini girin.
Web Sunucusu Ayarları
Eğer Apache kullanılıyorsa, phpMyAdmin klasörüyle ilgili sanal alan ayarlarının yapılması gerekebilir. Apache ayar dosyaları (`httpd.conf` veya `sites-available` dizinindeki dosyalar) düzenlenerek yeni bir sanal alan tanımlanabilir. Aşağıda temel bir örnek verilmiştir:
“`apache
ServerAdmin admin@example.com
DocumentRoot /var/www/html/phpmyadmin
ServerName phpmyadmin.example.com
Options Indexes FollowSymLinks
AllowOverride All
Require all granted
“`
Yapılan değişikliklerin geçerli olabilmesi için Apache sunucusunun yeniden başlatılması gerekmektedir. Bu işlem, genellikle `sudo systemctl restart apache2` komutu ile gerçekleştirilir.
Güvenlik Ayarları
phpMyAdmin kurulumunun ardından, güvenlik önlemlerinin alınması önemlidir. Aşağıdaki öneriler dikkate alınmalıdır:
– phpMyAdmin dizinine sadece belirli IP adreslerinin erişimiyle sınırlı tutulabilir. Bu işlem .htaccess dosyası ile yapılabilir.
– phpMyAdmin erişimini şifre koruması ile güvence altına almak için, Apache’nin temel kimlik doğrulama özellikleri kullanılabilir.
– phpMyAdmin’in kullanılabilir versiyonlarının ve PHP eklentilerinin güncel tutulması gerekmektedir. Güvenlik açıklarının yönetilmesi, düzenli güncellemeler ile sağlanmalıdır.
Kurulum Testi
Kurulum işlemi tamamlandıktan sonra tarayıcı üzerinden phpMyAdmin arayüzüne erişim sağlanmalıdır. Örneğin, `http://localhost/phpmyadmin` adresi tarayıcıya yazılarak erişim sağlanabilir. Giriş ekranı açıldığında, kullanıcı adı ve şifre ile oturum açmak mümkündür. Eğer veritabanı bağlantısı başarılıysa, phpMyAdmin arayüzü kullanıcıya veritabanları ve tablolar üzerinde işlem yapma imkanı sunar.
Sonuç
Manuel phpMyAdmin kurulumu, gerekli sistem gereksinimlerinin karşılanması, dosyaların indirilip güvenli bir şekilde yapılandırılması ve sunucu ayarlarının yapılması ile gerçekleştirilmektedir. phpMyAdmin, kullanıcıların MySQL veritabanlarını yönetmelerine yardımcı olacak güçlü bir araçtır. Ancak, güvenlik önlemlerinin alınması ve güncellemelerin yapılması, kullanıcı verilerinin korunması açısından kritik bir öneme sahiptir.
